De acht meest voorkomende problemen bij de behandeling van zomereczeem

Schuren, jeuk en zomereczeem zijn ontzettend vervelende verschijnselen. Irritant voor je paard én lastig te managen voor jou als eigenaar. Er zijn allerlei maatregelen en middeltjes beschikbaar, maar er gaat ook heel veel mis bij de behandeling van zomereczeem en jeuk. Daarom zetten we de aandachtspunten voor je op een rijtje. Naast een onvolledige of verkeerde behandeling van zomereczeem, kan het ook zijn dat je paard helemaal geen zomereczeem heeft! Er zijn een aantal andere aandoeningen en gevoeligheden die ook jeuk veroorzaken en vaak met zomereczeem verward worden. Welke problemen komen het meest voor bij de behandeling van zomereczeem en andere jeuk en irritatie?

Probleem 1: Zomereczeem wordt slechts gedeeltelijk aangepakt

Wanneer je paard allergisch is voor het speeksel van knutten, dan is er sprake van zomereczeem. Zomereczeem komt voor van ongeveer maart tot oktober; de knutten steken als de temperatuur boven de 10° Celsius komt. De beste manier om zomereczeem aan te pakken is met een totaalaanpak. Dat betekent dus dat je meerdere maatregelen tegelijkertijd neemt. De aanbevolen totaalaanpak bij zomereczeem bestaat uit:

• op tijd beginnen met een deken;
• je paard in het voorjaar een detox geven;
• een voedingssupplement zoals Finecto+ voeren om je paard onaantrekkelijk te maken voor knutjes;
• dagelijkse beweging;
• een gezond gewicht;
• weinig suikers in het rantsoen;
• in de schemering op stal;
• jeukplekken direct behandelen.

Vaak wordt alleen een deel van deze maatregelen genomen. Veel paarden blijven dan toch last krijgen en houden van jeuk.

Probleem 2: Te laat beginnen met de aanpak van zomereczeem

Een effectieve bestrijding van zomereczeem staat of valt bij het op tijd beginnen met je totaalaanpak. Als de knutjes eenmaal gebeten hebben, is de allergische reactie al in gang gezet en blijft het de rest van het seizoen moeilijker om de jeuk te bestrijden. Zeker met de steeds warmere lentes in Nederland is het dus van groot belang om al vroeg in het jaar maatregelen te nemen.

Probleem 3: Misdiagnose van zomereczeem

Weet je wel zeker dat de jeuk die je paard vertoont echt zomereczeem is? De symptomen van insulineresistentie zijn namelijk ongeveer hetzelfde als die van zomereczeem. Veel eigenaren halen de aandoeningen dan ook door elkaar en behandelen hun paard voor het verkeerde probleem. De gevoeligheid voor suikers komt vaak pas boven water op het moment dat de paarden weer op het gras gaan. Ze krijgen dan veel suikers binnen, die bij gevoelige paarden jeuk en irritatie veroorzaken. Paarden met insulineresistentie schuren in de zomer ook met hun manenkam, net als paarden met zomereczeem. Is jouw paard gevoelig voor suikers? Beperk de weidegang en kijk naar de fructaanindex om te bepalen wat de beste tijd is om jouw paard op de wei te zetten. Voer daarnaast ruwvoer en krachtvoer dat laag is in suikers en geef geen suikerrijke snoepjes of traktaties. Lees in dit blog van AskHELTIE meer over het feit dat minder paarden zomereczeem hebben dan wij denken.

Probleem 4: Veel paarden zijn te dik

Veel paarden krijgen jeuk door overgewicht. Volgens schattingen van onderzoekers is ongeveer de helft van de Nederlandse paarden te zwaar.  Dit verhoogt het risico op jeuk. Kijk dus eens kritisch naar je paard en pak de body condition score voor paarden erbij. Vraag eventueel een stalgenoot om mee te kijken, want vaak is het lastig om je eigen paard te beoordelen. Is je paard op een gezond gewicht? Kan je de ribben voelen en zitten er geen grote vetophopingen bij de schouder, hals en staart?

Probleem 5: Je paard heeft een ophoping van afvalstoffen in zijn lijf

Voor een gezonde huid, zonder jeuk, is een gezond immuunsysteem nodig. Soms hopen afvalstoffen uit voeding, water, medicijnen en de omgeving zich op in het paardenlijf. Hierdoor kan een paard deze afvalstoffen niet meer goed verwerken en dus ook niet goed omgaan met het speeksel van de Cullicoïdes mug. Je kan dan wel gaan behandelen tegen jeuk, maar het lichaam van je paard kan de jeuk niet goed oplossen zolang de afvalstoffen ‘in de weg’ zitten. Het paardenlichaam is dan al bezig met de verwerking deze stoffen en heeft minder ‘capaciteit’ over. Wanneer dit aan de orde is, is een detox een goed idee. De nieren en lever worden dan ondersteund,  de afvalstoffen afgevoerd en het immuunsysteem van je paard krijgt een ‘boost’. Daardoor kan je paard de jeuk weer veel beter zelf oplossen. Lees in dit artikel meer over het detoxen van een paard.

Probleem 6: Gebruik van kunstmest op het weiland

Gras heeft voedingsstoffen nodig om te groeien, dus een weide moet met enige regelmaat bemest worden. Normale kunstmest geeft in één keer veel stikstof af en zorgt voor een groeispurt in het gras. Dat is niet gezond voor paarden en kan tot jeuk of hoefbevangenheid leiden. Als je gewone kunstmest gebruikt, kan je paard tot wel acht weken niet de wei op. Er bestaat ook speciale kunstmest voor paardenweides, waarbij de voedingsstoffen voor het gras veel langzamer vrijkomen en er veel minder kans is op jeuk.

Probleem 7: Het paard heeft een lage weerstand

Ook zonder ophoping van afvalstoffen (zie punt 5) kan je paard een lage weerstand hebben. Bijvoorbeeld na ziekte, als hij te mager is of door stress. Ook grote hoeveelheden suiker in het rantsoen kunnen de weerstand aantasten, doordat ze de darmflora verstoren. Een verminderde weerstand kan het ontstaan van kleine ontstekingsreacties bevorderen. Dit zorgt voor huidirritaties. Het ondersteunen van het immuunsysteem, bijvoorbeeld door een detox of het gebruik van cannabinoïden kan dan helpen.

Probleem 8: Voeding die een allergische reactie veroorzaakt

Sommige paarden zijn overgevoelig door bepaalde bestanddelen in hun voeding. Dat kan het gras zijn, maar soms gaat het ook om bepaalde ingrediënten in de brok. Een voedselallergie dus. Sowieso is het handig om brok te geven met weinig suikers, maar als dat niet helpt zit er ook nog wel een ander ingrediënt in dat de jeuk veroorzaakt. Je dierenarts kan ook een allergietest bij je paard doen, als je er zelf niet uit komt.

Conclusie: Jeuk verkeerd behandeld door misdiagnose, voeding en timing

Er zijn meerdere oorzaken voor problemen bij de behandeling van zomereczeem. Als paardeneigenaar moet je nagaan of de weerstand van je paard op orde is, hij niet gevoelig is voor suikers of andere voedingsmiddelen en of hij niet te dik is. Daarnaast is goed weidemanagement van groot belang, evenals op tijd beginnen met een totaalaanpak van de jeuk.